Uwzględniając wyniki badań i doświadczeń nad czynnością gruczołów dokrew- i nych w ustroju kobiety należy przyjąć, że czynność ta jest uzależniona od pobudek zarówno hormonalnych, jak i niehormonalnych. Hormony działają wyłącznie przez krew, pobudki niehormonalne przez drogi nerwowe lub krew. Jajniki reagują na tylakentrynę (gonadotrofinę, czynnik folikulotropowy), powstającą w przednim płacie przysadki mózgowej, dojrzewaniem pęcherzyka Graafa. Wytwarzanie hormonów rujowych (estrogenów) przez pęcherzyki Graafa i przemiana tych pęcherzyków w ciałka żółte są uzależnione od wpływu hormonu luteinizującego (gonadotrofina B, metakentryna). Utrzymywanie ciałka żółtego i wytwarzanie progesteronu pozostają pod wpływem luteotrofiny (prolaktyny). Gonadotrofiny wpływają więc na jajniki pobudzając je do wytwarzania estrogenów i progesteronu, a tym samym działają na narządy rodne, na ich wzrost i czynności. Gruczoły płciowe natomiast działają na przedni płat przysadki mózgowej, wpływając na wytwarzanie odpowiedniej ilości hormonów.
Nie można jednak pomijać znaczenia czynników niehormonalnych, które wpływają na wytwarzanie hormonów przedniego płata przysadki mózgowej, a z których na pierwszy plan wysuwają się wpływy nerwowe, wpływ światła i niskiej temperatury. Większa część czynników zewnętrznych działa na jajniki za pośrednictwem hormonów przedniego płata przysadki mózgowej. Pewien bezpośredni wpływ na jajniki zdają się wywierać także same ciała rujopędne. W każdym razie utrzymanie współdziałania gruczołów dokrewnych zależy od wielu czynników, przy czym ośrodkowy układ nerwowy (kora mózgowa) odgrywa tu rolę regulatora.
Dodaj komentarz