Pierwsze lata życia człowieka przebiegają niemal wyłącznie w gronie rodziny i na tym właśnie terenie zbierane są pierwsze doświadczenia, kształtowane podstawowe nawyki i umiejętności. W teoriach psychoanalitycznych, a także w nowszych (np. w dynamicznych teoriach rozwoju), utrzymuje się pogląd, że ten pierwszy okres życia jest szczególnie istotny dla rozwoju emocjonalnego i tworzenia podstawowych, względnie trwałych nawyków emocjonalnych (Noyes i Kolb, 1969). Rodzina jest grupą społeczną, w której istnieją nakładające się na siebie dwa typy więzi: więź formalna, wynikająca z zajmowanego stanowiska (matki, ojca, dziecka) oraz więź nieformalna, oparta na kontakcie emocjonalnym. Z reguły te właśnie kontakty poddawane są szczegółowej analizie i jest to w pełni uzasadnione pod warunkiem, że nie zapomina się równocześnie o fakcie, iż wewnętrzny podział ról i wzajemny stosunek do siebie poszczególnych członków rodziny wynika także z formalnych wymagań, jakie stawiają role matki, żony, ojca, męża, córki, syna, starszej siostry, młodszego brata itd. Można bez przesady powiedzieć, że życie emocjonalne rodziny jest równocześnie szkołą emocji dla wszystkich jej członków, a w największym stopniu dla dzieci, które przeżywają swoje pierwsze doświadczenia emocjonalne i kształtują nawyki swego funkcjonowania emocjonalnego (Cameron, 1947). Nawyki te będą się ujawniały podczas całego życia i chociaż późniejsze doświadczenia będą działały na nie korygująco (lub zniekształcająco), to jednak, jak głosi prawo pierwszego treningu (Konorski i Szwejkowska, 1952) – nawyki te są na ogół bardzo odporne na te zmiany.
Dodaj komentarz