W warunkach prawidłowych erekcja prącia (lub łechtaczki) następuje na skutek bodźców z receptorów zmysłowych (wzrokowych, dotykowych, słuchowych i węchowych), które docierają do kory mózgowej, a z niej do ośrodków seksualnych mieszczących się w międzymózgowiu. Stąd bodźce biegną przez rdzeń przedłużony i kręgowy. Część ich dociera do ośrodka erekcji mieszczącego się w rdzeniu krzyżowym i pobudza go. Część bodźców już w górnych odcinkach rdzenia lędźwiowego „odgałęzia się” i przebiega przez gałązki współczulne wychodzące z rdzenia lędźwiowego i poprzez plexus hypogastricus (splot podbrzuszny) bezpośrednio do prącia lub łechtaczki. Na tej drodze bodźce pochodzenia psychicznego zapoczątkowują erekcję. Biegną one bezpośrednio do prącia lub łechtaczki z pominięciem ośrodka erekcji w rdzeniu krzyżowym.
U samców kotów, po resekcji lędźwiowych i krzyżowych segmentów rdzenia, pociągającej za sobą znieczulenie prącia i krocza nie pojawiają się erekcje, lecz występują pozostałe zachowania seksualne. Po resekcji krzyżowych segmentów rdzenia u samic kotów, przejawiają one aktywność seksualną. U ludzi całkowite poprzeczne uszkodzenie rdzenia wywołuje porażenie wszelkich czynności na obszarach ciała unerwionych przez rdzeń kręgowy poniżej miejsca jego uszkodzenia (Domżał, 1974). W pierwszym okresie po uszkodzeniu erekcja i ejakulacja są zniesione, miesiączka zahamowana zniesione są też zdolności do przeżycia orgazmu pod wpływem stymulacji narządów płciowych. Nieco później dochodzi do zmian zwyrodnieniowych w gruczołach płciowych. Po pewnym czasie wracają zdolności do niektórych czynności płciowych, zwłaszcza wtedy, gdy nie doszło do przerwania anatomicznej ciągłości rdzenia. Najszybciej wraca zdolność do erekcji, a potem zdolność do ejakulacji. Miesiączkowanie pojawia się po 1 – 6 miesiącach. Najpóźniej (oraz najrzadziej) wraca zdolność do przeżycia orgazmu pod wpływem stymulacji narządów płciowych. Po uszkodzeniu rdzenia kręgowego, po pewnym czasie dochodzi do osłabienia popędu seksualnego, mimo że jego fizjologiczne podłoże w pełni uzależnione jest od ośrodkowych mechanizmów mózgowych. Ogólnie można stwierdzić, że czynności seksualne bezpośrednio uzależnione od rdzenia kręgowego zostają najsilniej upośledzone tuż po jego uszkodzeniu, po czym (w miarę upływu czasu oraz przy wygaśnięciu procesu wywołującego uszkodzenie) stopień ich upośledzenia zmniejsza się. Duże znaczenie ma wysokość na jakiej doszło do uszkodzenia rdzenia. Jeśli uszkodzenie nastąpiło powyżej lędźwiowego odcinka rdzenia to częściej zachowana zostaje zdolność narządów płciowych do reakcji seksualnych. Uszkodzenia poniżej segmentów piersiowych wywołują poważniejsze zmiany, natomiast uszkodzenia w obrębie ośrodków seksualnych rdzeniowych znoszą całkowicie zdolność erekcji i ejakulacji. Zgodnie z Talbotem (1955) spośród 500 ludzi z para-9 lub tetraplegią 10 około 2/3 posiadało zdolność do erekcji, a wśród nich około 1/3 miewało udane spółkowania, mimo że uszkodzona była zdolność do odczuwania rozkoszy. Część tych ludzi miewa erotyczne sny z orgazmem, lecz bez erekcji i ejakulacji. Przemawia to za tym, że odczucia seksualne, a nawet orgazm mogą występować mimo braku pobudzeń ze strony narządów płciowych.
Dodaj komentarz